Ứng dụng tiềm năng của Trí tuệ Nhân tạo Sinh tạo (GenAI) trong đào tạo y khoa, đặc biệt trong Ngoại khoa Lồng ngực - Mạch máu. Bài viết phân tích các
Ứng dụng tiềm năng của Trí tuệ Nhân tạo Sinh tạo trong đào tạo y khoa: Góc nhìn từ Ngoại khoa Lồng ngực - Mạch máu
Trong bối cảnh y học không ngừng phát triển, sự tích hợp của trí tuệ nhân tạo (AI) vào các lĩnh vực khác nhau đang mở ra những chân trời mới. Gần đây, tôi đã có dịp đọc một bài báo khoa học thú vị, được đăng tải trên tạp chí BMC Medical Education, nghiên cứu về vai trò của trí tuệ nhân tạo sinh tạo (Generative AI - GenAI) trong đào tạo chuyên ngành tâm thần học. Mặc dù lĩnh vực tâm thần học có những đặc thù riêng, tôi nhận thấy những tiềm năng và thách thức mà bài báo này nêu ra cũng có thể mang lại nhiều suy ngẫm cho các chuyên ngành y khoa khác, bao gồm cả Ngoại khoa Lồng ngực - Mạch máu mà chúng ta đang theo đuổi.
Bài báo có tiêu đề "The role of generative artificial intelligence in psychiatric education- a scoping review" của Lee và cộng sự (2025) đã tiến hành một tổng quan có hệ thống để khám phá các ứng dụng tiềm năng của GenAI trong đào tạo tâm thần học, dựa trên khung năng lực CanMEDS (Canadian Medical Education Directives for Specialists). Nghiên cứu đã xác định được bốn vai trò chính của GenAI:
Học tập dựa trên ca bệnh (Case-based learning)
GenAI có khả năng tạo ra các tình huống ca bệnh đa dạng và phức tạp một cách nhanh chóng. Điều này có thể giúp sinh viên y khoa và bác sĩ nội trú được tiếp xúc với nhiều loại bệnh lý và tình huống lâm sàng khác nhau, từ đó rèn luyện kỹ năng tư duy lâm sàng và đưa ra quyết định. Trong lĩnh vực Ngoại khoa Lồng ngực - Mạch máu, chúng ta có thể hình dung việc sử dụng GenAI để tạo ra các ca phẫu thuật ảo với nhiều biến thể, giúp học viên thực hành các kỹ thuật và đối phó với các tình huống bất ngờ mà không gây rủi ro cho bệnh nhân thực tế.
Mô phỏng (Simulation)
GenAI có thể đóng vai trò là bệnh nhân ảo, cho phép học viên thực hành kỹ năng giao tiếp, khai thác bệnh sử và thậm chí là thực hiện các thăm khám lâm sàng ảo. Điều này đặc biệt hữu ích trong việc rèn luyện các kỹ năng mềm, vốn rất quan trọng trong y khoa. Ví dụ, một bác sĩ phẫu thuật lồng ngực có thể luyện tập cách giải thích các rủi ro và lợi ích của một ca phẫu thuật phức tạp cho bệnh nhân và gia đình thông qua một hệ thống mô phỏng dựa trên GenAI.
Tổng hợp nội dung (Content synthesis)
GenAI có thể hỗ trợ tổng hợp và tóm tắt các thông tin y khoa phức tạp, giúp người học dễ dàng tiếp cận và nắm bắt kiến thức. Trong bối cảnh lượng thông tin y khoa ngày càng đồ sộ, công cụ này có thể giúp các bác sĩ cập nhật kiến thức một cách hiệu quả hơn. Chẳng hạn, GenAI có thể giúp một bác sĩ phẫu thuật lồng ngực tổng hợp các nghiên cứu mới nhất về một kỹ thuật phẫu thuật xâm lấn tối thiểu cụ thể.
Đánh giá (Assessment)
GenAI có thể được sử dụng để tạo ra các câu hỏi trắc nghiệm (MCQs) và các bài kiểm tra tình huống lâm sàng (Script Concordance Test - SCT) để đánh giá kiến thức và kỹ năng của người học. Điều này có thể giúp các giảng viên y khoa tiết kiệm thời gian và công sức trong việc soạn thảo các công cụ đánh giá. Chúng ta có thể hình dung việc sử dụng GenAI để tạo ra các bài kiểm tra đánh giá khả năng xử lý các biến chứng sau phẫu thuật tim mạch.
Mặc dù những ứng dụng tiềm năng của GenAI trong đào tạo y khoa là rất hứa hẹn, bài báo cũng chỉ ra những hạn chế và thách thức cần được giải quyết. Các tác giả nhấn mạnh các vấn đề về độ chính xác của nội dung do AI tạo ra, nguy cơ sai lệch thông tin, cũng như các lo ngại về bảo mật và quyền riêng tư của dữ liệu.
Trích dẫn nguồn: Lee, Q. Y., Chen, M., Ong, C. W., & Ho, C. S. H. (2025). The role of generative artificial intelligence in psychiatric education- a scoping review. *BMC Medical Education*, *25*(1), 438. https://doi.org/10.1186/s12909-025-07026-9
Kết luận:
Nghiên cứu này đã làm sáng tỏ những tiềm năng to lớn của GenAI trong việc nâng cao chất lượng đào tạo y khoa, đặc biệt là trong lĩnh vực tâm thần học. Tuy nhiên, để có thể ứng dụng hiệu quả công nghệ này vào thực tế, chúng ta cần tiếp tục nghiên cứu và giải quyết các vấn đề về độ chính xác, tính khách quan và các khía cạnh đạo đức liên quan. Với vai trò là một bác sĩ Ngoại khoa Lồng ngực - Mạch máu, tôi tin rằng việc theo dõi và tìm hiểu về những tiến bộ trong lĩnh vực AI sẽ giúp chúng ta có thêm những công cụ mạnh mẽ để nâng cao chất lượng đào tạo và chăm sóc bệnh nhân trong tương lai.
BS.CKI Trần Quốc Hoài
Bình luận