Nguyên Tắc 80/20 Dưới Lăng Kính Của Phẫu Thuật Viên Lồng Ngực - Mạch Máu Trong guồng quay không ngừng của phòng mổ và phòng khám, việc tìm ...
Nguyên Tắc 80/20 Dưới Lăng Kính Của Phẫu Thuật Viên Lồng Ngực - Mạch Máu
Trong guồng quay không ngừng của phòng mổ và phòng khám, việc tìm kiếm sự hiệu quả không chỉ là một mục tiêu mà là một yêu cầu sống còn. Gần đây, khi đọc lại quyển sách "The 80/20 Principle" của Richard Koch, những nguyên tắc trong sách lại một lần nữa cộng hưởng mạnh mẽ với thực tế công việc của một phẫu thuật viên ngoại lồng ngực - mạch máu. Đây không phải là những lý thuyết kinh doanh xa vời, mà là những công cụ tư duy sắc bén có thể áp dụng trực tiếp để tối ưu hóa kết quả điều trị cho bệnh nhân và cả sự cân bằng trong cuộc sống.
Tỷ lệ mất cân bằng giữa nỗ lực và kết quả
Nguyên tắc Pareto, hay 80/20, khẳng định rằng 80% kết quả đến từ 20% nguyên nhân. Sự mất cân bằng này hiện hữu ở mọi nơi, đặc biệt là trong y khoa. Thay vì xem đây là một sự bất công, hãy nhìn nhận nó như một tấm bản đồ chỉ dẫn đến những gì thực sự quan trọng.
- Trong chẩn đoán: Một bệnh nhân vào viện với nghi ngờ u phổi. Hàng chục xét nghiệm có thể được thực hiện, nhưng phim cắt lớp vi tính (ct scan) có tiêm thuốc cản quang và kết quả giải phẫu bệnh từ sinh thiết mới là 20% dữ liệu quyết định 80% kế hoạch phẫu thuật. Việc tập trung phân tích kỹ lưỡng những dữ liệu cốt lõi này quan trọng hơn nhiều so với việc sa đà vào các chỉ số ít liên quan.
- Trong phẫu thuật: Một ca phẫu thuật bắc cầu động mạch đùi-khoeo kéo dài vài giờ có rất nhiều công đoạn. Tuy nhiên, sự thành công của ca mổ phụ thuộc chủ yếu vào 20% các thì mổ quan trọng: bộc lộ và kiểm soát mạch máu, và quan trọng nhất là thực hiện các miệng nối mạch máu (vascular anastomosis) một cách hoàn hảo. 80% thời gian còn lại dành cho rạch da, đóng vết mổ, cầm máu... cũng cần thiết, nhưng sai sót ở 20% kia mới thực sự gây ra thảm họa.
Tư duy ngược lại cũng cho thấy một sự thật phũ phàng: 80% thời gian của một phẫu thuật viên có thể bị tiêu tốn vào các công việc hành chính, hội chẩn không hiệu quả, những việc chỉ đóng góp 20% vào kết quả điều trị cuối cùng. Nhận ra điều này là bước đầu tiên để giành lại quyền kiểm soát thời gian và sự tập trung.
Sử dụng 80/20 để tăng lợi nhuận kinh doanh
Mặc dù bệnh viện không hoàn toàn là một doanh nghiệp, các nguyên tắc về hiệu quả và phân bổ nguồn lực vẫn vô cùng xác đáng. Một khoa phẫu thuật có thể xem xét các "sản phẩm" của mình là các loại phẫu thuật khác nhau.
Có thể thấy rằng 20% các loại phẫu thuật phức tạp (như phẫu thuật động mạch chủ, can thiệp nội mạch điều trị phình động mạch chủ bụng, phẫu thuật cắt thùy phổi nội soi...) không chỉ mang lại phần lớn "doanh thu" mà còn xây dựng 80% uy tín cho khoa. Việc tập trung nguồn lực, đào tạo chuyên sâu và xây dựng quy trình chuẩn cho 20% mũi nhọn này sẽ mang lại hiệu quả vượt trội so với việc dàn trải nguồn lực cho tất cả các loại phẫu thuật một cách đồng đều.
Tìm hiểu về những khách hàng hàng đầu sẽ giúp bạn nhân rộng doanh số
Trong bối cảnh y khoa, "khách hàng" có thể được hiểu là bệnh nhân và các bác sĩ ở tuyến dưới hoặc chuyên khoa khác gửi bệnh. Rõ ràng, 20% các nguồn gửi bệnh (ví dụ, một vài bác sĩ nội tim mạch, nội hô hấp uy tín) sẽ mang lại 80% các ca bệnh phức tạp và phù hợp với chuyên môn sâu của phẫu thuật viên. Việc xây dựng mối quan hệ tin cậy, trao đổi chuyên môn thường xuyên và đảm bảo kết quả điều trị tốt cho những bệnh nhân được gửi đến từ nhóm 20% này là chiến lược hiệu quả nhất để phát triển bền vững.
Trong chính đội ngũ phẫu thuật, cũng có thể áp dụng nguyên tắc này. Thường thì 20% thành viên trong kíp mổ (có thể là một điều dưỡng dụng cụ mẫn cán, một bác sĩ gây mê kinh nghiệm) đóng góp đến 80% sự trôi chảy và an toàn của ca phẫu thuật. Việc nhận diện, ghi nhận và bồi dưỡng những nhân sự chủ chốt này, đồng thời lấy họ làm hình mẫu để đào tạo cho 80% còn lại, sẽ nâng cao chất lượng của cả tập thể.
Nguyên tắc 80/20 có thể giúp bạn đạt được nhiều hơn trong thời gian ngắn hơn
Quản lý thời gian là một thách thức kinh điển. Nguyên tắc 80/20 cung cấp một lối thoát khỏi cái bẫy "bận rộn nhưng không hiệu quả".
Hãy thử xác định "giờ vàng" trong ngày. Đó có thể là khoảng thời gian sáng sớm yên tĩnh, khi đầu óc minh mẫn nhất. Đây là 20% thời gian lý tưởng để thực hiện 80% các công việc đòi hỏi sự tập trung cao độ như đọc tài liệu mới, nghiên cứu một ca bệnh khó, hay lên kế hoạch chi tiết cho một ca phẫu thuật động mạch chủ phức tạp. Dành những công việc ít quan trọng hơn như trả lời email, làm giấy tờ vào những thời điểm năng lượng thấp hơn.
Một câu chuyện nhỏ: một phẫu thuật viên trẻ từng rất căng thẳng vì luôn cảm thấy quá tải. Sau đó, anh nhận ra rằng sự lo lắng của mình phần lớn đến từ các ca phẫu thuật lớn. Anh quyết định dành 30 phút mỗi tối, chỉ 30 phút (20% nỗ lực chuẩn bị), để xem lại phim cắt lớp vi tính, vẽ ra các bước mổ chính và lường trước các khó khăn cho ca mổ ngày mai. Kết quả là, 80% sự tự tin và hiệu quả trong phòng mổ của anh đã được cải thiện đáng kể.
Khi nói đến các mối quan hệ, hãy chọn chất lượng hơn số lượng
Ngành y, đặc biệt là phẫu thuật, đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ. Một phẫu thuật viên có thể tương tác với hàng trăm đồng nghiệp, nhưng chỉ có một nhóm nhỏ các mối quan hệ cốt lõi mới thực sự tạo ra giá trị.
- Người thầy (Mentor): Một hoặc hai người thầy tận tâm sẽ mang lại 80% kiến thức và định hướng sự nghiệp quan trọng nhất.
- Đồng nghiệp ngang hàng (Peers): Một vài đồng nghiệp thân thiết để có thể hội chẩn những ca khó, chia sẻ áp lực và học hỏi lẫn nhau.
- Đàn em (Mentees): Tập trung dìu dắt một vài bác sĩ trẻ có tiềm năng sẽ hiệu quả hơn là hướng dẫn hời hợt cho cả một nhóm lớn.
Chất lượng của những mối quan hệ này, dựa trên sự tôn trọng, tin tưởng và hỗ trợ lẫn nhau, sẽ là bệ phóng cho sự phát triển chuyên môn hơn bất kỳ mạng lưới quan hệ xã giao rộng lớn nào.
Vâng, bạn có thể sống lối sống mà bạn hằng mơ ước
Nhiều phẫu thuật viên mắc kẹt trong guồng quay công việc, chấp nhận hy sinh cuộc sống cá nhân. Nguyên tắc 80/20 nhắc nhở rằng sự nghiệp chỉ là một phần của cuộc sống. Hãy xác định 20% những hoạt động mang lại 80% hạnh phúc và sự tái tạo năng lượng cho bản thân: đó có thể là thời gian bên gia đình, chơi một môn thể thao, đọc một quyển sách không liên quan đến y học.
Bảo vệ quyết liệt 20% thời gian này không phải là ích kỷ, mà là một sự đầu tư cần thiết để duy trì sức khỏe thể chất và tinh thần, từ đó mới có thể cống hiến tốt nhất cho 80% thời gian dành cho công việc. Nếu một phẫu thuật viên thành công trong sự nghiệp nhưng thất bại trong các mối quan hệ gia đình hoặc sức khỏe suy kiệt, đó không phải là một cuộc sống đáng mơ ước.
Kết luận
Áp dụng nguyên tắc 80/20 vào phẫu thuật không có nghĩa là làm việc ít hơn hay bỏ bê 80% các công việc còn lại. Nó có nghĩa là tái phân bổ sự tập trung và năng lượng một cách thông minh.
- Tập trung vào 20% các bước chẩn đoán và phẫu thuật mang tính quyết định.
- Ưu tiên 20% các kỹ năng và loại phẫu thuật mũi nhọn.
- Nuôi dưỡng 20% các mối quan hệ chuyên môn và cá nhân quan trọng nhất.
- Bảo vệ 20% thời gian mang lại nhiều giá trị nhất cho công việc và cuộc sống.
Bằng cách nhìn nhận sự mất cân bằng vốn có của cuộc sống, thay vì chống lại nó, chúng ta có thể tận dụng nó để trở thành những phẫu thuật viên hiệu quả hơn, và quan trọng hơn, có một cuộc sống cân bằng và trọn vẹn hơn.
Bình luận